Share on Facebook Share on Twitter Με τα χρόνια, μήπως μερικές φορές έχουμε αναρωτηθεί αν κάνουμε προπόνηση ή απλά άσκηση; «Και ποια είναι η διαφορά;» θα ρωτήσει κάποιος. Καμιά φορά, η γραμμή ανάμεσα στην πραγματική προπόνηση και τον εθισμό στην άσκηση μπορεί εύκολα να θολώσει. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικά από τα χαρακτηριστικά του καθενός, και πώς να βρούμε τις διαφορές. Άσκηση Η άσκηση είναι μια απλή διαδικασία και αποτελεί το βασικό δομικό στοιχείο αυτού που κάνουμε. Είτε πρόκειται για κολύμπι, ποδηλασία, τρέξιμο, γιόγκα, ενδυνάμωση, κωπηλασία, μπάσκετ κ.λπ. Η άσκηση υπάρχει για τον δικό της σκοπό και ικανοποιεί τον τωρινό εαυτό μας ή κάποιες αλλαγές στο μελλοντικό εαυτό μας. Πώς; Μέσω της απώλειας βάρους, της αυξημένης ενέργειας ή απλά της καλύτερης διάθεσης που νοιώθουμε. Προπόνηση Η προπόνηση είναι επίσης πολύ απλή. Ως επί το πλείστον, είναι ένας τρόπος ζωής. Η προπόνηση παίρνει την άσκηση, τη διατροφή, τον ύπνο, την αποκατάσταση, την ενυδάτωση, την ψυχική καταλληλότητα (και πολλά άλλα) και τα συνδυάζει σε ένα σχέδιο. Ένα πρόγραμμα. Πολλά από αυτά περιλαμβάνουν την άσκηση, αλλά όχι όλα. Ο τελικός στόχος της προπόνησης είναι η βέλτιστη απόδοση μας σε ένα καθορισμένο γεγονός ή σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Και, μερικές φορές, η προπόνηση δεν περιλαμβάνει καθόλου άσκηση. Η αποκατάσταση εξυπηρετεί το σκοπό της αύξησης της ικανότητάς μας να ασκούμαστε για μεγαλύτερο διάστημα ή/και με μεγαλύτερη ένταση. Η προπόνηση ικανοποιεί τον μελλοντικό εαυτό μας, με την επίτευξη ενός καθορισμένου στόχου, ό, τι κι αν είναι αυτό. Το πρόβλημα του εθισμού Η προπόνηση χρησιμοποιεί την άσκηση και την αξιοποιεί. Η άσκηση είναι ένα συστατικό, ένα εργαλείο προπόνησης. Αλλά, η άσκηση μπορεί πολύ γρήγορα (και εύκολα) να αρχίσει να εξυπηρετεί το δικό της σκοπό. Και πότε αυτό καταντά υπερβολικό; Η άσκηση, για χάρη της προπόνησης, είναι συνήθως καλό πράγμα. Η άσκηση, για χάρη της άσκησης, είναι, επίσης καλό πράγμα. Αλλά όταν η άσκηση τροφοδοτεί απλά την ανάγκη για άσκηση, ή χρησιμεύει για να αμβλύνει τα θέματα της σωματικής μας εικόνας, μπορεί να γίνει ένα αντιπαραγωγικό εργαλείο για: Τον αθλητή που προσπαθεί να επιτύχει έναν στόχο απόδοσης Τον ασκούμενο, που προσπαθεί να αισθανθεί καλύτερα για τον εαυτό του ακόμα και για τον καθένα που δίνει τη δική του μάχη με προβλήματα σωματικής εικόνας ή διαταραχές στη διατροφή του. Έλεγχος για προπόνηση Άρα λοιπόν, στην πραγματικότητα κάνουμε προπόνηση ή άσκηση; Ακολουθεί ένας απλός έλεγχος! Η προπόνηση περιλαμβάνει: Ενίσχυση των τεχνικών αποκατάστασης, για την αύξηση της ικανότητας για πρόσθετο στρες στο σώμα μας Εστίαση στον ποιοτικό ύπνο, καθώς και διατήρηση ποιοτικής διατροφής Μεγιστοποίηση της "θετικής" σωματικής πίεσης → άσκηση! Ελαχιστοποίηση της "αρνητικής" σωματικής πίεσης → εργασία, κακή διατροφή, αλκοόλ κ.ο.κ. Επίγνωση των πνευματικών περιορισμών αντοχής Αποκατάσταση Περιοδικότητα Εάν λοιπόν συγκεντρωνόμαστε στα παραπάνω σημεία, τότε πιθανόν να προπονούμαστε! Ανεξάρτητα από τον τύπο, όλοι οι αθλητές (και μη) έχουμε μια μέγιστη σωματική πίεση όπου μπορούμε να φτάνουμε. Οι κατάλληλες προπονητικές τεχνικές μας επιτρέπουν να μεγιστοποιήσουμε αυτό το όριο και να ελαχιστοποιήσουμε την αρντητική πίεση. Οι καλές τεχνικές αποκατάστασης μας επιτρέπουν να επεκτείνουμε αυτό το όριο. Καθώς το όριο αυξάνεται, το ίδιο συμβαίνει και με τις επιδόσεις μας. Έλεγχος πιθανού εθισμού Τα αρνητικά μοτίβα άσκησης μπορούν συχνά να εντοπιστούν από τις απαντήσεις μας στις ακόλουθες ερωτήσεις. Εάν απο το ερωτηματολόγιο καταλήξουμε ότι αντιμετωπίζουμε κάποια μορφή εθισμού στην άσκηση, ενδεχομένως μπορούμε να συνεργαστούμε με έναν ψυχολόγο, ένα διαιτολόγο ή/και έναν προπονητή. Αισθανόμαστε ότι μια προπόνηση δεν είναι επιτυχής αν δεν την ολοκληρώσουμε με μια αίσθηση εξάντλησης; Περιορίζουμε πολύ την διατροφή μας, ακόμα και όταν άλλοι (προπονητές και συναθλητές) λένε ότι δεν πρέπει; Αντιμετωπίζουμε πολλούς τραυματισμούς, ίσως και από υπερβολική άσκηση; Προσπαθούμε να διατηρήσουμε «αγωνιστικό βάρος», ακόμα και όταν δεν βρισκόμαστε στη μέση της σεζόν; Βιώνουμε περιόδους ακραίας κόπωσης ή / και χαμηλού ενδιαφέροντος; Ενώ οι περισσότεροι που ασκούνται το κάνουν για τα υψηλά επίπεδα ενδορφινών που λαμβάνουν από τη δραστηριότητα, γενικά, η κύρια αιτία του εθισμού στην άσκηση είναι η σύνδεση με διατροφική διαταραχή. Υπάρχει το λανθασμένο ρητό ότι «όσο πιο αδύνατος, τόσο καλύτερα είσαι». Φυσικά και κάτι τέτοιο είναι λάθος! Τριάδα Αρνητικής Απόδοσης Δεν παίρνει πολύ χρόνο πριν ένας εθισμός στην άσκηση να οδηγήσει σε μια οξεία τριάδα αρνητικής απόδοσης που μπορεί να πλήξει αθλητές, άντρες ή γυναίκες, αρχάριους ή επαγγελματίες. Αυτή τη Tριάδα Aρνητικής Απόδοσης (TAA), μπορεί να υπονομεύσει πιθανώς μεγάλες επιδόσεις. Η TAA ορίζεται από τρεις παράγοντες: Μια αδύναμη κατάσταση ψυχικής αντοχής, μέσω της πίεσης που επιβάλλουμε στον εαυτό μας Υπερπροπόνηση τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια Υπερβολική δίαιτα, συνήθως με υπερβολική αυστηρότητα θερμίδων Οι αθλητές με αυτή την πάθηση συχνά εμφανίζονται τη μέρα του αγώνα με χαμηλή αυτοπεποίθηση, και ένα σώμα που είναι υπερβολικά κουρασμένο και, πιθανώς, υποσιτισμένο. Αυτό κατά κανόνα, έχει ως αποτέλεσμα ένα απογοητευτικό αποτέλεσμα, το οποίο υπογραμμίζει μια περαιτέρω έλλειψη αυτοπεποίθησης, ωθώντας τον αθλητή σε ένα φαύλο κύκλο αρνητικότητας. Μεταξύ των αθλητών με ισχυρές προσωπικότητες, η συνήθης απάντηση είναι να προπονηθούν περισσότερο και να περιορίσουν ακόμα περισσότερο τη διατροφή τους. Και φυσικά, αυτή είναι μια συνταγή για καταστροφή! Επίλογος Μακροπρόθεσμα, τα αποτελέσματα οποιουδήποτε είδους εθισμού από την άσκηση μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο το σώμα μας. Βρισκόμαστε σε σταθερή αρνητική καταπόνηση, η οποία οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης και καταβολική κατάσταση. Οποιεσδήποτε θετικές επιδράσεις της άσκησης χάνονται σύντομα και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται. Γι’ αυτό λοιπόν, όταν αναρωτηθούμε πάλι αν προπονούμαστε η απλά ασκούμαστε, θα ξέρουμε την απάντηση!
