Share on Facebook Share on Twitter Κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή του αγώνα, συναντάμε τελικά μια κρίσιμη στιγμή όταν το μυαλό μας έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στις επιδόσεις από το σώμα. Αυτές οι στιγμές μπορούν να φτιάξουν ή να σπάσουν μια βασική προπόνηση, μια σημαντική κούρσα, ή ακόμα και να έχουν επιπτώσεις στο συνολικό προπονητικό μας πλάνο. Η απόκτηση πνευματικής αντοχής δεν γίνεται εν μία νυκτί. Αναπτύσσεται και εξελίσσεται μέσω της εμπειρίας, όπως και κάθε άλλη σημαντική δεξιότητα ή τεχνική. Οι περισσότεροι αθλητές θέλουν το σώμα τους να λειτουργεί με συγκεκριμένο τρόπο την ημέρα του αγώνα, έτσι ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί ένα συγκεκριμένο επίπεδο άγχους. Δεν θα ήταν επίσης λογικό να προπονήσουμε το μυαλό μας με παρόμοιο τρόπο; Ναί! Εάν θέλουμε να αποδώσουμε πνευματικά την ημέρα του αγώνα, πρέπει επίσης να προπονούμε το μυαλό μας σε τακτική βάση. Εδώ είναι τέσσερις βασικοί παράγοντες που θα μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε το πώς σκεφτόμαστε και να πετύχουμε πνευματική αντοχή: Θέτοντας ένα βραχυπρόθεσμο στόχο Αυτό μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά μπορεί να είναι πιο περίπλοκο από ό, τι νομίζουμε. Για παράδειγμα, μπορούμε να ορίσουμε ένα βραχυπρόθεσμο στόχο για την προπόνηση της Κυριακής, όπως: «Θέλω να κάνω διαλλειματική με σετ 8 x 3’». Όταν ολοκληρώσουμε την προπόνηση, αναλύουμε τα δεδομένα από το κοντεράκι μας. Μπορέσαμε να κάνουμε τη διαλλειματική όπως θέλαμε; Εάν όχι, ποιος ήταν ο περιοριστικός παράγοντας; Ήταν σωματικό ή πνευματικό; Κρατάμε σημειώσεις, και συνεχίζουμε. Συγκρίνουμε τα αποτελέσματα με προηγούμενες ημέρες όταν έχετε ολοκληρώσει παρόμοιες ασκήσεις. Με την πάροδο του χρόνου, θα αναπτύξουμε πνευματική αντοχή σε αυτά τα συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, τα οποία θα μεταφραστούν σε αυξημένη εστίαση σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές. Ο καθορισμός ειδικών βραχυπρόθεσμων στόχων σε τακτική βάση θα μας οδηγήσει στο επόμενο επίπεδο απόδοσης! Οπτικοποίηση Όλοι θέλουμε να έχουμε καλή απόδοση την ημέρα του αγώνα. Αλλά πόσοι αθλητές οπτικοποιούν πραγματικά τι θα πρέπει να κάνουν κατά τη διάρκεια του αγώνα; Είτε το κάνουμε λίγα δευτερόλεπτα πριν την εκκίνηση, είτε το προηγούμενο βράδυ πριν κοιμηθούμε, κάνοντας οπτικοποίηση μέρος της προπονητικής μας ρουτίνας, θα μας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στην πνευματική ενδυνάμωση. Η διαδικασία της οπτικοποίησης μπορεί να είναι τόσο απλή όσο το κλείσιμο των ματιών και η αναπαραγωγή μιας σύντομης “ταινίας” στο κεφάλι μας για ένα συγκεκριμένο τμήμα του αγώνα. Ωστόσο, όπως και η σωματική άσκηση, το κλειδί είναι η επανάληψη και η εξειδίκευση. Αν οπτικοποιούμε μόνο μία φορά πριν τον αγώνα για λίγα δευτερόλεπτα, πιθανότατα δεν θα το θυμηθούμε και δεν θα υπάρξει θετική επίδραση στην απόδοσή μας. Η επανάληψη και η εξειδίκευση θα κάνουν την οπτικοποίηση μας πιο αποτελεσματική, πράγμα που αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για την επίτευξη της πνευματικής μας αντοχής. Θετική αυτο-ομιλία Όταν τα πράγματα γίνονται σκληρά, τι λέμε στον εαυτό μας; Το μυαλό μας είναι πιο ευάλωτο στις αρνητικές σκέψεις όταν το σώμα μας εκτίθεται σε έντονο σωματικό στρες και είναι εύκολο να έχουμε αρνητικές σκέψεις όπως: «Δεν μπορώ να τερματίσω…», «Μάλλον θα σταματήσω…» κ.ο.κ. Αυτές οι σκέψεις-λέξεις, μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση μας σε κρίσιμες στιγμές σε αγώνες ή σκληρές βασικές προπονήσεις. Όπως η οπτικοποίηση, η θετική αυτο-ομιλία είναι μια στρατηγική που πρέπει να επαναληφθεί κατά τη διάρκεια της τακτικής προπονητικής ρουτίνας για να είναι πιο αποτελεσματική. Κατά τη διάρκεια μιας σκληρής προπόνησης, πρέπει να λέμε στον εαυτό μας πράγματα όπως, «Στρόφαρε παραπάνω…» ή «κοντρολάρισε την αναπνοή σου,, ή «πάμε καλά!» Τέτοια πνευματικά μηνύματα, μπορούν να μας βοηθήσουν να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι στο συγκεκριμένο έργο. Βρίσκουμε μερικά ρητά που λειτουργούν καλύτερα για εμάς και σχετίζονται με το άθλημα μας. Θυμηθείτε – τα λέμε στον εαυτό μας, οπότε κανείς δεν πρέπει να τα ξέρει! Διαχείριση άγχους Κάθε αθλητής με ανταγωνιστική εμπειρία θα σας πει ότι συμβαίνουν απροσδόκητα πράγματα κατά τη διάρκεια αγώνων. Ωστόσο, μέρος της διανοητικής δυσκολίας είναι η ικανότητα να διαχειριζόμαστε το άγχος και να το ξεπερνάμε. Η υποκίνηση του εαυτού μας κατά τη διάρκεια της προπόνησης, τόσο σωματικά όσο και διανοητικά, θα μας προετοιμάσει για να αντιμετωπίσουμε τις αντιξοότητες στην ημέρα του αγώνα. Οι καιρικές συνθήκες είναι πέρα από τον έλεγχό μας, αλλά μπορούμε να προετοιμαστούμε. Π.χ. αν ποτέ δεν προπονούμαστε υπό βροχή ή σε υγρές και ζεστές συνθήκες, τότε πιθανότατα δεν θα αποδώσουμε καλά σε έναν αγώνα υπό αυτές τις συνθήκες. Εκτός από τον καιρό, μερικές φορές τα πράγματα απλά δεν ξεδιπλώνονται όπως είχαν προγραμματιστεί κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Ο ανεπαρκής ύπνος, η κόπωση ή η αφυδάτωση μπορούν να είναι ολέθριες για τον τελικό στόχο του αθλητή. Η αποτελεσματική διαχείριση του στρες σε αυτές τις καταστάσεις απαιτεί και τις τρεις προηγούμενες τακτικές: τη βραχυπρόθεσμη ρύθμιση στόχων, την οπτικοποίηση και τη θετική αυτοδιάθεση. Π.χ., εάν έχουμε στο μυαλό μας έναν συγκεκριμένο αγώνα, αλλά δεν κοιμόμαστε καλά και οι συνθήκες είναι δυσμενείς, μπορούμε να διαχειριστούμε τις προσδοκίες μας, προσαρμόζοντας τους βραχυπρόθεσμους στόχους: Διατηρούμε θετική απεικόνιση και επαναλαμβάνουμε τις λέξεις-κλειδιά στον εαυτό μας για να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι. Για μια αθλητική εκδήλωσης μεγάλων αποστάσεων, πρέπει να είμαστε ενήμεροι για τη διατροφή μας και την ενυδάτωση, ώστε να αποφύγουμε οποιοδήποτε πρόσθετο άγχος. Χρησιμοποιούμε τη μυϊκή (και ψυχική) μνήμη μας, ώστε να θυμηθούμε αντίστοιχες δύσκολες προπονήσεις που ολοκληρώσαμε κάτω από αντίξοες συνθήκες. Το να γνωρίζουμε ότι έχουμε δοκιμάσει κάτι παρόμοιο πριν και τελικά το ξεπεράσαμε, μπορεί να είναι ένα μεγάλο κίνητρο σε μια κρίσιμη στιγμή. Επίλογος Τώρα που έχουμε ένα βασικό σχέδιο για την οικοδόμηση της πνευματικής σκληρότητας, μπορούμε να κάνουμε το επόμενο βήμα: Οργανώνουμε το προπονητικό μας πλάνο Ορίζουμε μακροπρόθεσμους και βραχυπρόθεσμους στόχους, Ολοκληρώνουμε κάθε προπόνηση με σκοπό και Προσπαθούμε να βελτιώσουμε τον αθλητή που ήμασταν χθες. Εάν δεν είμαστε σίγουροι από πού να ξεκινήσουμε ή χρειαζόμαστε βοήθεια με οποιαδήποτε πτυχή του προπονητικού πλάνου, τότε ζητάμε βοήθεια! Η καθοδήγηση ενός πιστοποιημένου προπονητή μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εφόδιο στο ταξίδι μας για την επίτευξη του επόμενου επιπέδου απόδοσης.
