Share on Facebook Share on Twitter Πρώτα απ ‘όλα, όταν μιλάμε για το “χειρισμό” του ποδηλάτου, βασικά αναφερόμαστε σε πόση ενέργεια απαιτείται για να στρίψουμε το ποδήλατο. Αν επιχειρήσουμε να «διαβάσουμε» το παραπάνω διάγραμμα τιμών, δεν πρόκειται να καταλάβουμε, ποιες τιμές αντιπροσωπεύουν το χειρισμό ενός ποδηλάτου. Αντιστάθμιση πιρουνιού Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους είναι ότι η μικρή αντιστάθμιση πιρουνιού (fork offset), μας δίνει ένα ευέλικτο ποδήλατο. Αντιστάθμιση πιρουνιού είναι η διαφορά της νοητής ευθείας του τιμονιού, με το κέντρο του τροχού (συνήθως κυμαίνεται από 40-55 mm). Αυτό είναι εντελώς ψευδές. Οι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν αυτό, επειδή τα περισσότερα ποδήλατα τουρισμού έχουν μεγάλη αντιστάθμιση. Όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για γρήγορα ποδήλατα. Στο άλλο άκρο του φάσματος, τα ποδήλατα πίστας είναι πολύ αργά ποδήλατα, επειδή πρέπει να είναι σταθερά στις μεγάλες επιταχύνσεις. Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα, όπου υπάρχουν πολλές μεταβλητές, υπάρχουν και πολλές απόψεις. Εάν ρωτήσουμε 10 μηχανικούς πώς ένα ποδήλατο πρόκειται να σχεδιαστεί θα έχουμε 20 διαφορετικές απαντήσεις. Παράγοντες χειρισμού Καταλήγουμε λοιπόν σε τέσσερις βασικούς παράγοντες, που ευθύνονται για τον χειρισμό ενός ποδηλάτου: 1. Ίχνος 2. Βύθιση μεσαίας τριβής 3. Μήκος κάτω ψαλιδιού 4. Μήκος και ύψος του λαιμού Ίχνος Το «ίχνος» είναι στην ουσία η απόσταση του αποτυπώματος του ελαστικού μας με το νοητό άξονα του τιμονιού. Η τιμή του αντιπροσωπεύει πόσο γρήγορα ή αργά στρίβει ένα ποδήλατο. Περισσότερο ίχνος ισοδυναμεί με αργότερο σύστημα διεύθυνσης, λιγότερο ίχνος με πιο ευέλικτο ποδήλατο. Περισσότερο ίχνος είναι καλό σε υψηλές ταχύτητες, αλλά σε πιο αργές ταχύτητες μπορεί να κάνει το ποδήλατο να αισθάνεται «βαρύ». Βύθιση μεσαίας τριβής Όσο πιο χαμηλά «κάθεται» η μεσαία τριβή, τόσο το ποδήλατο έχει χαμηλότερο κέντρο βάρους και είναι πιο σταθερό. Από την άλλη, ένα ποδήλατο που χρησιμοποιείται σε σιρκουϊ, θα πρέπει να έχει ψηλά τη μεσαία τριβή, ώστε να μπορούμε να πεταλάρουμε και στις στροφές. Επίσης, προκειμένου να κάνουμε πιο αργό το στρίψιμο – λόγω των υψηλών ταχυτήτων – δίνουμε σε αυτό το ποδήλατο περισσότερο ίχνος. Όταν κατηφορίζουμε και πιάνουμε ταχύτητες 65-70 χ.α.ω., το ποδήλατο ξαφνικά αρχίζει να σκληραίνει. Χρειάζεται όλο και περισσότερη δύναμη για να στρίψουμε, λόγω της αυξανόμενης ορμής. Εάν έχουμε χαμηλότερη μεσαία τριβή και περισσότερη αντιστάθμιση, αυτή η αίσθηση της σκλήρυνσης του ποδηλάτου έρχεται σε πιο μεγάλες ταχύτητες. Τα ποδήλατα τουρισμού (με χαμηλή μεσαία τριβή) είναι πραγματικά βλήματα στις κατηφόρες! Οι περισσότεροι κατασκευαστές ποδηλάτων έχουν εγκαταστήσει μεσαίες τριβές με βύθιση 65-70 mm στις γεωμετρίες πλαισίων τους για ποδήλατα αγώνων. Μήκος κάτω ψαλιδιού Όσο μεγαλύτερο είναι το μήκος του κάτω ψαλιδιού (αυτού που ενώνεται με τη μεσαία τριβή), τόσο καλύτερη η ποιότητα οδήγησης. Σε ανάβαση, το ποδήλατο έχει περισσότερη πρόσφυση. Όταν στρίβουμε, το ποδήλατο ακολουθεί πιστά την στροφή και μπορούμε να πεταλάρουμε πιο νωρίς. Ωστόσο, η χρήση του ποδηλάτου είναι σημαντική για το ανάλογο μήκος. Στα τέλη της δεκαετίας του ’60, και στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν οι αναβάτες άρχισαν να γίνονται πιο δυνατοί, τα ψαλίδια ήταν πιο κοντά. Η τεχνολογία δεν υπήρχε για να τα κάνει αρκετά άκαμπτα. Οι άνθρωποι άρχισαν να αναγνωρίζουν αυτό το μικρό πίσω τρίγωνο ως “ποδήλατο αγώνων”, παρόλο που ο χειρισμός του δεν ήταν βέλτιστος. Αυτήν την εποχή, τα υλικά υπάρχουν για να κάνουν ένα μακρύ κάτω ψαλίδι αρκετά άκαμπτο. Ωστόσο, ένα μακρύ ψαλίδι, σημαίνει περισσότερο υλικό άρα και πιο βαρύ πλαίσιο. Εάν είμαστε ευέλικτοι, τότε μπορούμε να έχουμε κάτω ψαλίδι στα 412 mm. Εάν έχουμε πιο όρθια στάση, τότε χρειαζόμαστε τουλάχιστον 420 mm. Τέλος, αν είμαστε αρκετά ψηλοί, θα χρειαστούν 430 mm. Μήκος και ύψος λαιμού Ο λαιμός δεν είναι μέρος του πλαισίου, αλλά η θέση του επηρεάζει το χειρισμό. Όσο μακρύτερος και χαμηλότερος ο λαιμός, τόσο ο χειρισμός του ποδηλάτου είναι πιο σταθερός. Αυτό δεν σημαίνει ότι απαραίτητα πρέπει να τοποθετήσουμε το λαιμό πολύ χαμηλά και μακρύτερα από το πλαίσιο. Πρακτικά, θα πρέπει οι αγκώνες μας να είναι λυγισμένοι, έχοντας έτσι την απαραίτητη ευελιξία. Σχεδιάζουμε μια νοητή γραμμή προς το έδαφος, από το σημείο που έχουμε τα χέρια μας στα drops, και παίρνουμε την νοητή γραμμή του εμπρός άξονα. Όσο πιο κοντά είναι αυτές οι γραμμές, τόσο πιο σταθερό είναι το ποδήλατο μας. Για παράδειγμα, τα ποδήλατα πίστας συνήθως έχουν μακριούς και χαμηλούς λαιμούς, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο σταθερά. Συμπέρασμα Από όλα αυτά, πιθανότατα δεν θα μπορέσουμε βλέποντας ένα διάγραμμα γεωμετρίας, να καταλάβουμε κάτι για τον χειρισμό του ποδηλάτου. Μερικοί κατασκευαστές περιλαμβάνουν τιμές για το ίχνος και τη βύθιση της μεσαίας τριβής, ενώ άλλοι όχι. Τουλάχιστον από τις παραπάνω παραμέτρους, πιστεύω ότι πήρατε μια ιδέα για το τι σημαίνει πρακτικά «γρήγορο» ή «αργό» ποδήλατο.
