Share on Facebook Share on Twitter Βλέπουμε συνέχεια στους αγώνες, ιδιαίτερα αν έχουμε ποτέ παρακολουθήσει τους μεγάλους Γύρους (Giro/TDF/Vuelta) τους αθλητές να πεταλάρουν όρθιοι πάνω από τη σέλα για εκατοντάδες μέτρα πάνω στα βουνά. Η πρώτη σκέψη σίγουρα είναι «Πώς το κάνουν…» και ίσως η δεύτερη «Γιατί το κάνουν…» Οι αθλητές και αυτοί που ασχολούνται χρόνια με την ποδηλασία, γνωρίζουν πότε πρέπει να χρησιμοποιούν αυτή την τεχνική. Γνωρίζουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της. Τι είναι ορθοπέταλο; Όμως οι άνθρωποι που ξεκινούν την ποδηλασία, ίσως μπερδεύονται για το πώς και το πότε. Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε την συγκεκριμένη τεχνική, από την πλευρά των λιγότερο μυημένων. Αλλά ας πάμε πρώτα να αναλύσουμε τον όρο. Τι είναι λοιπόν ορθοπέταλο; Στην ουσία, είναι μια ποδηλατική τεχνική κατά την οποία, «βγαίνουμε» από την σέλα, και στεκόμαστε σχεδόν όρθιοι πάνω στα πεντάλ. Χρησιμοποιούμε το βάρος του σώματος μας για να πεταλάρουμε, ενώ με τα χέρια μας ισορροπούμε την αδράνεια του ποδηλάτου. Καθιστός ή όρθιος; Είναι μια συνήθης ερώτηση, και έχει να κάνει περισσότερο με ανηφόρες παρά με ευθείες. Ο μόνος λόγος που κάποιος μπορεί να σηκώνεται ορθοπέταλο στην ευθεία (όχι για να επιταχύνει), είναι για να ξεπιαστεί από την σέλα και να χαλαρώσει το σώμα του. Σε άλλη περίπτωση, κάτι λάθος συμβαίνει όπως: Οι ταχύτητες που γενικά χρησιμοποιεί είναι πολύ μεγάλες (άρα λάθος κασέτα) Η σέλα είναι πολύ χαμηλά (άρα λανθασμένη θέση οδήγησης) Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα Αν εξετάσουμε την τεχνική του ορθοπέταλου, εξετάζοντας την από την σκοπιά ενός αρχάριου, θα δούμε ότι έχει περισσότερα μειονεκτήματα, παρά πλεονεκτήματα. Πλεονεκτήματα Περισσότερη δύναμη. Χρησιμοποιώντας το βάρος του σώματος μας σε συνδυασμό με το τράβηγμα του τιμονιού, παράγουμε περισσότερη δύναμη. Άρα, διατηρούμε την ίδια ταχύτητα με λιγότερη καταπόνηση (αρχικά, μέχρι να αρχίσουν να ανεβαίνουν οι παλμοί). Χαλάρωση σώματος. Είναι ο μοναδικός τρόπος να χαλαρώσει κάποιος το σώμα του ενώ ποδηλατεί, σε γλουτούς, μέση, πλάτη κ.ο.κ., (με την προϋπόθεση ότι έχει μια λογική σχέση και πεταλάρει χαλαρά). Μειονεκτήματα Μειώνει τα αποθέματα δύναμης. Απαιτεί τη λειτουργία διαφορετικής ομάδας μυών, οι οποίοι δεν είναι ανεπτυγμένοι σωστά στους αρχάριους ποδηλάτες. Έτσι, αν γίνεται συνεχόμενα, αυξάνει τον βαθμό κούρασης . Αυξάνει κάθετα τους καρδιακούς παλμούς. Σε επίπεδο αρχάριου, για τα μέτρα που κάποιος κερδίζει, χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να βρει πάλι την αναπνοή του. Οπότε... Καταπονεί το πλαίσιο. Μιλώντας πάλι για ποδηλάτες που μόλις έχουν ξεκινήσει, και δεν γνωρίζουν καλά την τεχνική, φορτίζουν δυσανάλογα το πλαίσιο και -ίσως- επιχειρούν αλλαγές σχέσεων άτσαλα. Κάτι που μπορεί να οδηγήσει πιθανά σε άλλα προβλήματα. Σωστή κασέτα Ανάλογα την κασέτα που έχει το ποδήλατο μας, υπάρχουν οι μικρές σχέσεις (μεγάλα γρανάζια) και οι μεγάλες (μικρά γρανάζια), σε διαφορετική διάταξη (αριθμό δοντιών ανά γρανάζι). Αν αναγκαζόμαστε συχνά να σηκωνόμαστε ορθοπέταλο, ίσως πρέπει να χρησιμοποιούμε μικρότερες σχέσεις, ώστε να μην «βαραίνουν» τα πόδια μας. Ένας απλός κανόνας για να καταλάβουμε ότι έχουμε την σωστή κασέτα είναι: Ενώ καθόμαστε στη σέλα, να μπορούμε να στροφάρουμε τα πόδια μας μεταξύ 60-90 περιστροφών το λεπτό, είτε σε ευθεία είτε σε ελαφρά ανωφέρεια. Ύψος σέλας Επίσης ένα κοινό πρόβλημα σε αρχάριους ποδηλάτες. Το ύψος της σέλας δεν έχει ρυθμιστεί σωστά, με συνέπεια Σέλα χαμηλά: Τα πόδια δεν μπορούν να εκταθούν όσο πρέπει κατά στην καθοδική φάση του πεταλαρίσματος, οπότε δεν χρησιμοποιούμε όλη τη δύναμη των ποδιών μας. Επίσης, μια και πρόκειται για μη αποδοτική θέση οδήγησης, τα πόδια μας κουράζονται πιο εύκολα και είναι πιο επιρρεπή σε τραυματισμό (γόνατα). Σέλα ψηλά: Τα πόδια εκτείνονται παραπάνω από όσο πρέπει, με συνέπεια να χρησιμοποιούμε τις μύτες για να τερματίσουμε τη διαδρομή του πεντάλ. Σε αυτή την περίπτωση, ναι μεν παράγουμε δύναμη από τα πόδια μας, αλλά λόγω μη κανονικής θέσης οδήγησης είναι εύκολο στο μέλλον να υποστούμε τραυματισμούς (αχίλλειος τένοντας, επιγονατίδα). Πότε χρειάζεται να κάνουμε ορθοπέταλο; Μια και το ορθοπέταλο αποτελεί κομμάτι της ποδηλασίας, όταν γίνεται περιστασιακά, με αργούς ρυθμούς και σε καλά συντηρημένο ποδήλατο, είναι πραγματικά ευχαρίστηση. Πολλές φορές βοηθάει όταν ξεκινάμε από στάση, για να πάρουμε μια καλή φόρα. Άλλες φορές πάλι, όταν θέλουμε να χαλαρώσουμε το σώμα μας εν κινήσει ή όταν θέλουμε να ανέβουμε μια μικρή ανωφέρεια, χωρίς να κατεβάσουμε ταχύτητα. Επίσης, είναι ένα μέτρο αερόβιας βελτίωσης. Όσο καλύτερη βάση έχουμε, τόσο λιγότερο ανεβαίνουν οι παλμοί μας όταν κάνουμε ορθοπέταλο. Τέλος, το μεγάλο μυστικό είναι ότι όσο περισσότερο κάνουμε ορθοπέταλο, τόσο πιο εύκολο θα γίνεται. Δοκιμάστε το!
