Share on Facebook Share on Twitter Η σωστή ρύθμιση του ύψους της σέλας είναι ζωτικής σημασίας για την άνεση, την πρόληψη τραυματισμών και την απόδοση – είναι ίσως το σημαντικότερο σημείο της θέσης οδήγησης. Δεν είναι ασυνήθιστο να γίνεται λάθος ρύθμιση του ύψους της σέλας. Οι πόνοι στα γόνατα μας, είναι το προειδοποιητικό σημάδι. Τα καλά νέα είναι ότι με τη σωστή καθοδήγηση είναι αρκετά εύκολο να το κάνουμε σπίτι. Γιατί το ύψος της σέλας έχει σημασία Ο πρώην επαγγελματίας Jimmy George, ασχολείται πλέον επαγγελματικά με την ρύθμιση της θέσης οδήγησης (bike fitting). «Όταν κάνω τις ρυθμίσεις, όλα αρχίζουν με ύψος της σέλας. Στη συνέχεια, [ρυθμίζω το] εμπρός και πίσω. Όλα τα άλλα – το ύψος του τιμονιού και η απόσταση – έρχονται μετά», δηλώνει. «Το ύψος της σέλας σας είναι σημαντικό, επειδή πρέπει να είστε άνετοι όταν ποδηλατείτε. Αυτό θα σας επιτρέψει να ποδηλατείτε περισσότερο και να πιέζετε σκληρότερα». «Η επίτευξη του σωστού ύψους θα αποτρέψει επίσης τραυματισμούς – τραυματισμούς συμπίεσης από την σέλα χαμηλά και τραυματισμούς υπερέκτασης από τη σέλα ψηλά. Πραγματικά, η ποδηλασία δεν πρέπει να έχει τραυματισμούς, εκτός αν έχετε πτώση». Τι αποτελεί όμως μέτρηση του ύψους της σέλας; Είναι η απόσταση μεταξύ του κέντρου της μεσαίας τριβής και του κέντρου της σέλας. Πώς να ρυθμίσουμε το ύψος της σέλας στο σπίτι Μέθοδος της φτέρνας Υπάρχουν πολλές μέθοδοι και υπολογισμοί – αλλά ο George συνιστά το παλιό τρόπο (τον οποίο εφαρμόζω κι εγώ): «Η βασική, η πιο εύκολη και πιο ακριβής μέθοδος για χρήση στο σπίτι, είναι να καθόμαστε στο ποδήλατο (στηριζόμενοι σε ένα έπιπλο ή καλύτερα πάνω στο προπονητήριο μας). Ξεκουμπώνουμε και τοποθετούμε την φτέρνα στο κέντρο του άξονα του πεντάλ. Κατεβάζουμε το πεντάλ μέχρι το χαμηλότερο σημείο – ο δισκοβραχιονας, ευθυγραμμίζεται με το παλουκόσελο». «Σε αυτή τη θέση, το πόδι μας πρέπει να εκταθεί πλήρως χωρίς χαμήλωμα του γοφού μας. Είναι κοινό μερικοί να ακουμπούν στο πεντάλ, αλλά οι γοφοί να χαμηλώνουν [αυτό σημαίνει ότι η σέλα είναι πολύ ψηλά]. Οι γοφοί πρέπει να είναι ουδέτεροι – αλλά οι δικέφαλοι θα είναι τεντωμένοι, όπως και οι γάμπες μας». «Όταν θα κουμπώσουμε, η γωνία του ποδιού μας θα δημιουργεί τη σωστή γωνία στο γόνατο». Αυτή είναι και η βασική μέθοδος. Αλλά είναι σημαντικό να μην σταματήσουμε εκεί. «Το άλλο πράγμα που πρέπει να ελέγξουμε είναι το layback [το εμπρός/πίσω διάστημα]», συμβουλεύει ο George. Με έναν φίλο μας, χρησιμοποιούμε ένα νήμα με βαρίδι και το στηρίζουμε πάνω στην επιγονατίδα μας. Η κάθετος από την επιγονατίδα μας θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τον άξονα του πεντάλ. «Αυτό έγινε, και θα πρέπει να επαναλάβετε τον έλεγχο ύψους σέλας – η κίνηση της σέλας προς τα εμπρός θα έχει συντομεύσει τη γωνία». Από εκεί και πέρα, σταματά το θεωρητικό και ξεκινά το πρακτικό μέρος: Ανεβαίνουμε πάνω στο ποδήλατο και πεταλάρουμε. Αν νοιώθουμε λίγο χαμηλά τη σέλα, την ανεβάζουμε 1 χιλιοστό. Δοκιμή ξανά. Αν νοιώθουμε ότι κινούνται (πέφτουν) οι γοφοί μας, τότε η σέλα θέλει χαμήλωμα. Αν την χαμηλώσουμε υπερβολικά, τότε θα αισθανθούμε συμπίεση στο μπροστινό μέρος του γόνατος μας. Ανακεφαλαίωση Καθόμαστε πάνω στο ποδήλατο Χαμηλώνουμε το πεντάλ, σε ευθυγράμμιση με το παλουκόσελο Ξεκουμπώνουμε και τοποθετούμε τη φτέρνα μας στον άξονα του πεντάλ Το πόδι πρέπει να είναι εντελώς ευθεία Κουμπώνουμε και ελέγχουμε το εμπρός/πίσω της σέλας. Θα πρέπει να έχουμε μια ευθεία γραμμή, από την επιγονατίδα και τον άξονα του πεντάλ Όταν τελειώσουμε την ρύθμιση εμπρός/πίσω, επαναλαμβάνουμε την ρύθμιση ύψους της σέλας Κάνουμε αλλαγές, αλλά 1 χιλιοστό την φορά Μέθοδος του 109% Εάν προτιμάτε τα μαθηματικά και τους τύπους, υπάρχει μια άλλη μέθοδος που βασίζεται στη μέτρηση του καβάλου: Στεκόμαστε με τα πόδια ανοικτά, χωρίς παπούτσια Τοποθετούμε ένα μεγάλο αλφάδι (ή μια σανίδα), για να σημειώσουμε ένα σημείο στον τοίχο όπου βρίσκεται η κορυφή του αλφαδιού. Σημειώνουμε την απόσταση από το πάτωμα έως το σημείο Πολλαπλασιάζουμε με το 1.09 Χρησιμοποιούμε το νούμερο, για να ρυθμίσουμε το ύψος, μετρώντας απο την κορυφή της σέλας, μέχρι τον άξονα του πεντάλ (σε οριζόντια θέση) Ο George, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης σε εταιρία που κατασκευάζει χειροποίητα ποδήλατα για πελάτες με βάση τους αριθμούς τους, λέει: «Χρησιμοποιούμε αυτήν την μέτρηση, όταν δεν γνωρίζουμε κάποιον και κατασκευάζουμε το ποδήλατό του. Θα έλεγα ότι δίνει το σωστό ποσοστό 50% κάθε φοράς. Όταν βάζουμε τον ποδηλάτη στο ποδήλατο, είναι πιθανό να κάνουμε προσαρμογές». Αυτό οφείλεται στο ότι η θεωρία μοιράζεται μόνο στο βαθμό που τα βασικά μαθηματικά – και τα σώματα δεν είναι τυποποιημένα. Ο τεχνικός ποδηλάτων εξηγεί: «Οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές μυϊκές εντάσεις. Έτσι, σε ένα πολύ κινητικό άτομο, το ύψος σέλας που προκύπτει μπορεί να αισθάνεται χαμηλό. Σε κάποιον με σφιχτούς μύες μπορεί να αισθάνεται πάρα πολύ ψηλό». «Η μέθοδος φτέρνας με το πεντάλ λαμβάνει υπόψη ότι το κινητικό άτομο θα έχει το πόδι εντελώς ευθεία ενώ ένα μυώδες άτομο μπορεί να έχει μια ελαφριά κάμψη και να αισθάνεται σαν πλήρη επέκτασή του, χωρίς να έχει επίγνωση οποιασδήποτε κάμψης. Δεν είναι μια φόρμουλα που λαμβάνει υπόψη τις μεμονωμένες διαφορές». Συμπέρασμα Η μέθοδος της φτέρνας λοιπόν, φαίνεται να είναι η καλύτερη επιλογή για όσους θέλουν να ποδηλατούν με άνεση. Ωστόσο, υπάρχουν περισσότεροι παράγοντες που εμπλέκονται στην ιδανική προσαρμογή ποδηλάτου. Υπάρχει βέβαια ένα σημείο, όπου θα χρειαστούμε έναν επαγγελματία τεχνικό ποδηλάτων (bike fitter). «Αν απλά δεν μπορείτε να καθίσετε άνετα, αξίζει μια επαγγελματική ρύθμιση της θέσης σας. Υπάρχουν τόσοι πολλοί παράγοντες που εμπλέκονται, όπως η κλίση της σέλας, το εμπρός/πίσω, η προσαρμογή στα σχαράκια» Αναφερόμενος στα ποδήλατα χρονομέτρου, τονίζει τη διαφορετικότητα του θέματος. «Είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα και θα έλεγα ότι δεν υπάρχει φόρμουλα. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο αθλητής μπορεί να διατηρήσει τη θέση του και να παράγει ενέργεια, μπορείτε να το κάνετε αυτό μόνο με bike fitting».
