Share on Facebook Share on Twitter Αρχίζουμε να τους βλέπουμε όταν καλοκαιριάζει… Αδυνατισμένοι άνδρες και γυναίκες, με πολύχρωμα ρούχα, πάνω σε παράξενα ποδήλατα με ένα σωρό τσάντες. Συχνά τους χαιρετάμε και πάντα ανταποδίδουν εγκάρδια τον χαιρετισμό μας. Και όταν τους προσπερνάμε, πάντα η ίδια ερώτηση γεννιέται στο μυαλό μας. «Πώς στο καλό χωράνε όλα εκείνα τα πράγματα που έχουν πάνω στο ποδήλατο τους;» Καλωσορίσατε λοιπόν στον παράξενο κόσμο του ποδηλατικού τουρισμού, εκεί που τα ποδήλατα δεν πάνε γρήγορα, αλλά βασανιστικά αργά. Εκεί που σημασία έχει περισσότερο το ταξίδι, και λιγότερο ο προορισμός. Η δεύτερη, εύλογη απορία, είναι «πώς αυτά τα ποδήλατα αντέχουν;» Είναι επειδή τα ποδήλατα αυτά ανήκουν σε μια ειδική κατηγορία, τα ποδήλατα τουρισμού. Είναι ειδικά κατασκευασμένα ποδήλατα για δρόμο και ενδιάμεσες συνθήκες (χώμα ή χιόνι), ώστε να είναι αξιόπιστα για πάρα πολλά χιλιόμετρα και να μεταφέρουν εκτός από τον αναβάτη τους και πολλές αποσκευές. Μοιάζουν με ποδήλατα δρόμου, με ποδήλατα για πόλη και χώμα (trekking) αλλά δεν είναι ακριβώς. Σωστά; Αν θέλουμε να καταλάβουμε, πρέπει να σκεφτούμε τι θέλει ένας οπαδός του ποδηλατικού τουρισμού. Θέλει να να είναι όσο αυτόνομος μπορεί. Που σημαίνει, να κάνει αρκετά χιλιόμετρα κάθε μέρα, επί πολλές μέρες, μεταφέροντας το μισό νοικοκυριό του μαζί. Βέβαια, υπάρχουν πολλά είδη ποδηλατικού τουρισμού και το ανάλογο ποδήλατο, αλλά σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε τη βασική ιδέα, πίσω από την κατασκευή ενός τέτοιου ποδηλάτου. Σκελετός Το ποδήλατο τουρισμού λοιπόν, είναι ένα φορτηγό της ασφάλτου: Μεταφέρει μεγάλο φορτίο, με μικρές ταχύτητες, σε μεγάλες αποστάσεις. Άρα πρέπει να έχει στιβαρό σκελετό. Οπότε ξεχνάμε το πανάλαφρο και άκαμπτο ανθρακόνημα και καλωσορίζουμε το ανθεκτικό αλλά εύκαμπτο ατσάλι. Το ατσάλι επιτρέπει μια σχετική ευκαμψία στο σκελετό, κάτι που δίνει άνεση στο δρόμο. Όμως το βαρύ συνολικό φορτίο ποδηλάτου και αναβάτη (μερικές φορές κοντά στα 100 κιλά), κάνει το ποδήλατο ευπαθή σε πλάγιους ανέμους. Άρα ο σκελετός πρέπει να έχει μεγάλο μετατρόχιο (η απόσταση μεταξύ των δύο τροχών). Με αυτόν τον τρόπο, αυξάνεται η σταθερότητα και την κατευθυντικότητα. Τέλος, ο σκελετός πρέπει να προσφέρει πολλές επιλογές όπως μεγάλα διάκενα για να χωρούν φαρδιά ελαστικά και θέσεις για παγουροθήκες. Επίσης, αναμονές για τοποθέτηση φτερών πάνω από τα λάστιχα και αναμονές για βάσεις, όπου θα στερεωθούν αργότερα οι τσάντες (panniers). Γεωμετρία πλαισίου Και η γεωμετρία του πλαισίου είναι προσανατολισμένη στην άνεση και την ασφάλεια του ποδηλάτη, θυσιάζοντας έτσι ταχύτητα και ευελιξία. Ο κάθετος σωλήνας που καταλήγει στη σέλα δεν έχει μεγάλη κλίση για πιο «όρθια» θέση οδήγησης. Το «κούτελο» (ο μικρός σωλήνας στο εμπρός τμήμα του πλαισίου) είναι αρκετά μεγάλο. Τέλος η κλίση του πιρουνιού είναι μεγάλη, κάνοντας έτσι το τιμόνι πιο αργό αλλά πιο σταθερό σε εξωτερικούς παράγοντες (αέρας/βροχή/κακό οδόστρωμα/χώμα). Θέση Οδήγησης Συνήθως αυτά τα ποδήλατα έχουν δερμάτινες σέλες, από αυθεντικό δέρμα (βλέπε Brooks), που ναι μεν θέλουν πολλά χιλιόμετρα για να στρώσουν, αλλά που είναι πάρα πολύ άνετες αργότερα στο ταξίδι. Το τιμόνι τους είναι επίσης παράξενο, η λεγόμενη «πεταλούδα», με επικάλυψη από αφρό, η οποία προσφέρει στον αναβάτη μια ξεκούραστη θέση οδήγησης αλλά με πολλές επιλογές. Τροχοί – Ελαστικά Μια και ένα μέσο ταξίδι μεγάλων αποστάσεων μπορεί να είναι μεταξύ 2000 και 5000 χλμ., πρέπει οι τροχοί να είναι ανθεκτικοί σε καταπόνηση με ευκολία στην συντήρηση. Οπότε προτιμώνται τροχοί με 32 ή και 36 ακτίνες, με ζάντα από αλουμίνιο και κέντρα εύκολα στην συντήρηση. Συνήθως σε τέτοια ποδήλατα, το εμπρός κέντρο ενσωματώνει ένα δυναμό, για σταθερή παροχή ρεύματος για τα φώτα και το κοντέρ. Όσον αφορά στα ελαστικά, προτιμώνται διαστάσεις από 700Χ32 έως και 700Χ40, με επίστρωση και για άσφαλτο και για χώμα. Έχουν σκληρά πλαϊνά για το αυξημένο φορτίο και εσωτερική ενίσχυση για να αποφεύγονται τα συχνά σκασίματα. Μετάδοση Η μετάδοση πρέπει να προσφέρει πολλές επιλογές, λόγω φορτίου. Άρα εμπρός είναι σχεδόν στάνταρ ο τριπλός δισκοβραχίονας και πίσω κασέτα με μεγάλο γρανάζι (πχ 32 ή 34) για τις μεγάλες ανηφόρες. Επίσης, οι αλλαγές ταχυτήτων δεν γίνονται όπως στα ποδήλατα δρόμου, αλλά από ένα πιο απλό σύστημα που θυμίζει τα χειριστήρια της δεκαετίας του 70’ όλα αυτά για πιο εύκολη συντήρηση του συστήματος. Είδος ταξιδιού Εξειδικεύοντας τα πράγματα, το ποδήλατο τουρισμού χωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες, ανάλογα τον τρόπο που κάποιος επιλέγει να ταξιδεύσει. Υπάρχουν ποδήλατα για «ελαφρύ» ταξίδι, με λίγες προμήθειες (σκεφτείτε την αναλογία φορτηγού και ημιφορτηγού), ποδήλατα για μεγάλα φορτία, ποδήλατα για ταξίδια αποκλειστικά σε χώμα ή σε χιόνι κ.ο.κ. Οπότε, αν ποτέ αποφασίσετε να κάνετε ένα μεγάλο ποδηλατικό ταξίδι, ξέρετε τι ποδήλατο να ψάξετε.